Hallux rigidus

Stijve grote teen

Bij een hallux rigidus is de grote teen minder beweeglijk en voelt deze stijf aan. De pijn zit met name aan de bovenkant van de basis van de grote teen. Bij langer aanhoudende klachten kan er een harde knobbel boven op de grote teen ontstaan.

Hoewel de klachten van een hallux rigidus meestal bij mensen boven de 50 jaar gezien worden als gevolg van artrose, kunnen de klachten ook bij jonge volwassenen optreden. De oorzaak is dan vaak een sportletsel.

Beschrijving van de aandoening

Er is een pijnlijk verlies van de beweeglijkheid van het MTP1-gewricht. Dit is het grote teen gewricht dat zich bevindt tussen het middenvoetsbeentje en de grote teen. Naarmate de klachten langer aanblijven, ontstaat er meestal een bobbel aan de bovenkant bij de grote teen. Dit is een benig aangroeisel van het bot en wordt ook wel een ‘osteofyt’ genoemd.

Normaal gesproken is er bij een hallux rigidus geen sprake van een standafwijking van de grote teen zoals we dat zien bij de hallux valgus.

Oorzaak en ontstaanswijze

De klachten worden vaker gezien bij mannen dan bij vrouwen. Bij volwassenen wordt een hallux rigidus meestal veroorzaakt door artrose (slijtage van het kraakbeen in het gewricht). Het beeld kan ook veroorzaakt worden door een ongeluk of val, sportletsels, osteochondritis dissecans (een aandoening waarbij kraakbeen samen met het eronder gelegen bot loslaat van het gewrichtsoppervlak), steeds terugkerende jichtaanvallen, hypermobiliteit of een afwijking van het middenvoetsbeentje.

Klachten en verschijnselen

Pijn rond het grote teen gewricht, met name aan de bovenzijde.

De grote teen voelt stijf aan en is minder beweeglijk.

Pijn bij het strekken van de grote teen (naar boven toe buigen).

Er kan een knobbel bovenop de grote teen zichtbaar zijn.

Soms is de grote teen gezwollen.

De pijn treedt op tijdens het lopen en men heeft de neiging op de buitenzijde van de voet te lopen om de pijn te voorkomen.

Behandeling

De behandeling kan bestaan uit het aanpassen van schoeisel. Een ruime schoen met een stijve zool wordt aangeraden. Door een steunzool in de schoen te plaatsen of een afwikkelbalk onder de zool, kan de grote teen ontlast worden. Het gebruik van ontstekingsremmende medicatie is soms zinvol. In ernstige gevallen kan operatieve ingreep overwogen worden.